مهمترین نکات صادرات به ترکیه | معرفی محصولات صادراتی
همه چیزهایی که در رابطه تجارت با ترکیه باید بدانید
فهرست مطالب
ترکیه، کشوری که بسیار در زمینه توریسم اقتصادی سر زبان هاست و به جرات می توان گفت که در خاورمیانه و در میان این همه کشتار و درگیری، خیلی خوب در امر توریسم فعال است و درآمد فوق العاده ای هم از این راه دارد. صادرات به ترکیه ، اما تمام اقتصاد ترکیه به این بخش ختم نمی شود و مراودات ترکیه با کشورهای دیگر و ایران موفق است.
ترکیه، کشوری که در اوراسیا حرفی برای گفتن دارد و از لحاظ اقتصادی یکی از قدرت های خاورمیانه به حساب می آید. کشورهای بزرگی خاورمیانه از نظر اقتصادی مثل ایران، امارات و عربستان و کویت و قطر و … همگی متکی بر نفت و گاز بوده و اقتصادشان دور این موضوع می چرخد. ولی ترکیه بدون وابستگی به نفت توانسته از قطب های اقتصادی جنوب غرب آسیا تبدیل شود.
درباره ترکیه چه میدانید ؟
ترکیه برای ایرانیان همیشه یک مقصد تفریحی و گردشگری بوده و در همین سال های اخیر، ایرانیان اقدام به خرید ملک در زمین های ترکیه و اسکان در این کشور را در دستور کار اقتصادی خود قرار دادند.
تمامی این اتفاقات نشان دهنده این است که ترکیه از لحاظ اقتصادی یک کشور مستقل و پایدار است و دارا بودن کیلومترها مرز مشترک با ایران باعث شده که این دو کشور بیش از پیش به هم نزدیک شوند.
بد نیست با این توضیحاتی که راجب اقتصاد ترکیه دیدیم و خواندیم، کمی هم راجب مردم و فرهنگ این کشور بدانیم.
ترکیه؛ جمعیت و فرهنگ
به دلیل سفر بالای ایرانیان به این کشور، از رسم و رسوم و آداب همدیگر خبر داریم و به خوبی خلقیات همدیگر را می شناسیم. ایران و ترکیه از قدیم و از زمان های دور، با یکدیگر تفاهمات فرهنگی و تاریخی و اجتماعی داشتند و این مسئله باعث شده که در بحث اقتصاد هم تفاهم داشته باشند.
بیشتر جمعیت این کشور ترک هستند ولی اقلبت های قومی دیگری هم مثل علویان و کردها هم در این کشور زندگی می کنند.
در زیر نگاهی مختصر و مفید به این کشور و ویژگی های آن می اندازیم.
- جمعیت: 84.000.000 نفر
- دین واحد: اسلام (سنی)
- تفکیک جمعیتی: 50 درصد مرد و 50 درصد زن
- زبان رسمی: ترکی استانبولی
- شهرهای مهم: آنکارا – استانبول – ازمیر – آنتالیا – وان – دیابکر
- واحد پولی: لیر
ترکیه؛ سیاست و تاریخ
ترکیه از لحاظ جغرافیایی یکی از بهترین نقطه های دنیا را در اختیار دارد زیرا از یک سمت به آسیا وصل است و تز سمت دیگر به اروپا! همین باعث شده که هر دو قاره نگاه ویژه ای به این منطقه داشته باشند.
سال هاست که ترکیه سعی دارد تا در اتحادیه اروپا عضویت خود را بگیرد اما همین که بخش کوچکی از کشورش اروپایی است، صادرات به ترکیه, اقتصاد ترکیه را گسترش داده و تاثیر خوبی را برای مردم این کشور داشته است.
کشورهای همسایه ترکیه را ایران – گرجستان – نخجوان – ارمنستان – بلغارستان – یونان – سوریه و کردستان عراق تشکیل می دهند. این همسایه ایران که در غرب کشور به ما چسبیده است، با داشتن دسترسی به نقاط مهم و استراتژیک آبی مثل دریای سیاه و مدیترانه توانسته اقتصاد خودش را از راه دریایی هم گسترش دهد و وجود آب و هوای سالی و معتدل در این کشور، کشاورزی فعالی را هم ساخته است.
مدل سیاست ترکیه در برابر کشورهای دیگر و اندیشه سیاسی آن ها، اقتصادی است. یعنی همه چیز را اقتصاد می بینند و اقتصاد در این کشور حتی از سیاست هم مهم تر است.
روابط بین ایران و ترکیه
روابط بین ایران و ترکیه از قدیم دچار مشکل بود ولی در سال های اخیر، سیاست خوب و پایداری را در بین این دو کشور مشاهده می کنیم. به این دلیل که حزب های سکولار ولائیک در این کشور قدرت را از دست داده و حالا قدرت در دست حزب اسلام گرا ترکیه قرار دارد که همین مسئله باعث گسترش رابطه بین این دو کشور شده است.
ترکیه امروزی که به این شکل خود را به دنیا نشن می دهد، امپراطوری ها و حکومت های بزرگی را به خود دیده است. از امپراطوری روم کبیر تا امپراطروی بیزانس را می توان در تاریخ این کشور دید. زمانی که ترک های آسیای میانه به این منطقه نقل مکان کردند، رفته رفته قدرت را بدست گرفته و حکومت خود را تشکیل دادند.
آنان امپراطوری عثمانی را بنا کردند که تا سالیان دراز در منطقه خاورمیانه حکومت می کرد و مناطقی از آسیا هم زیر نظر این حکومت بود. سرانجام در جنگ جهانی اول، با حمله بریتانیای کبیر حکومت عثمانی به آخر خط خود رسید و بنیان گذار ترکیه نوین، یعنی آتاتورک حکومت جدید ترکیه را پایه گذاری کرد و به شکل نهایی خود درآورد. از آن دوران تا به الان ترکیه در زمینه های مختلف در حال پیشرفت و توسعه است.
ترکیه؛ اقتصاد
این همسایه ایران از نداشتن نفت و گاز هیچ گله ای ندارد و توانسته از راه دیگر اقتصاد خودش را شکوفا کند و شاخص های اقتصادی نشان می دهند که روند و وضعیت خوب در اقتصاد ترکیه وجود دارد.
گردشگری، پوشاک و تولیدات معدنی، تکیه گاه اقتصاد ترکیه است. در این سال های گذشته ترکیه به جمع مراکز مهم اقتصادی و تجاری پیوسته است و قرارداد های بین اللملی از سراسر جهان و به خصوص ایرانیان در این کشور ثبت می شود.
یک نمای کلی از اقتصاد ترکیه در سال 2019 را ببینیم.
- تورم: 12 درصد
- بیکاری: 13.5 درصد
- تولید ناخالص: 766 میلیارد دلار
- تفکیک اقتصاد: کشاورزی (5.82 درصد) – خدمات (54.26 درصد) – صنعت (29.47 درصد)
- اصلی ترین محصولات صنعتی: خودرو – آهن – فولاد
- اصلی ترین محصولات کشاورزی: مرکبات و سبزیجات – پنبه – دانه های روغنی
- اصلی ترین محصولات معدنی: مس – جیوه – منیزیم – کروم
صادرات به ترکیه ؛ وضعیت تجارت ایران و دنیا با ترکیه
همانطور که دیدیم، ترکیه سرپل اروپا و آسیا است و همین مسئله باعث شده که خیلی از کشورهای دنیا از ترکیه به عنوان یک پل ارتباطی با اروپا و آسیا استفاده کنند. در این بین ایران هم به همین چشم به ترکیه نگاه می کند.
دسترسی ترکیه به آب های آزاد و مهم و همچنین داشتن مرز طولانی با ایران باعث شده که انتقال کالا از ترکیه به اروپا و تجارت با این کشور برای ایران آسان شود.
ترکیه بخش اعظمی از کالاها و محصولات خود را به اروپا صادر می کند ولی در بحث واردات، نیازهایش را از قاره آسیا تامین و برطرف می کند. در اینجا ایران 3 درصد از واردات ترکیه را تامین و برطرف می کند که نسبت به قبل افزایش داشت.
صادرات ترکیه بیشتر به کدام کشورهاست؟
در سال 2018 و طبق آمار منتشر شده از سوی سازمان تجارت جهانی (WTO) ، ترکیه بیش از 168 میلیون دلار صادرات به سرتاسر دنیا داشته که از سال 2017 نزدیک به 7 درصد رشد داشته است.
57 درصد کالاها و اجناس ترکیه به اروپا و مابقی آنها به آسیا صادر می شوند. ترکیه به خاطر صادرات پوشاک و محصولات صنعتی در بن کشورهای دنیا به ویژه خاورمیانه معروف است.
بر اساس آمار، کشورهای آلمان با 9.61 درصد، انگلیس با 6.61 درصد، ایتالیا با 5.69 درصد، عراق با 4.97 درصد، آمریکا با 4.95 درصد، اسپانیا با 4.59 درصد و در آخر فرانسه با 4.34 درصد و سایر کشورهای دنیا در صادرات ترکیه نقش دارند.
واردات ترکیه بیشتر از کدام کشورهاست؟
همانطور که اشاره شد، ترکیه در واردات از آسیا نیازهای خود را تامین می کند ولی در این بین کشورهای اروپایی مثل آلمان همچنان حجم زیادی صادرات به ترکیه دارند.
آمارها نشان می دهند که در سال 2018، روسیه بیشترین سهم را در صادرات به ترکیه داشته است. روسیه با 9.86 درصد، چین با 9.29 درصد، آلمان با 9.15 درصد، آمریکا با 5.55 درصد، ایتالیا با 4.55 درصد، هند با 3.38 درصد، فرانسه با 3.32 درصد و ایران با 3.11 درصد و بقیه کشورهای دنیا در صادرات به این کشور تاثیر گذارند.
ترکیه چه کالاهایی را وارد می کند؟
ترکیه در سال 2018 بیش از 220 میلیارد دلار واردات از سرتاسر دنیا انجام داده که نصف آن از اروپا و بقیه آن از آسیا و آمریکای شمالی بود.
ترکیه به دلیل نداشتن منابع نفت و گاز، همیشه مهم ترین کالای وارداتی خود را در این بخش قرار می دهد.
در زیر شما کالاهایی که بیشترین درصد صادرات به ترکیه داشت را می بینید.
- سوخت های فسیلی (19 درصد)
- تجهیزات کامپیوتری (11 درصد)
- آهن و فولاد (8 درصد)
- ماشین آلات و تجهیزات برقی (7 درصد)
- وسایل نقلیه (6 درصد)
- محصولات پلاستیکی (5.5 درصد)
- سنگ و فلزات گران بها و قیمتی (5.3 درصد)
- مواد شیمیایی آلی (2.5 درصد)
- تجهیزات پزشکی (2.3 درصد)
- محصولات دارویی (2.1 درصد)
حجم صادرات ایران به ترکیه
این دو کشور از لحاظ سیاسی رابطه خوبی با یکدیگر دارند و مشکلی بین آن ها نیست و همین مسئله باعث شده تا ایران هم سهم قابل توجهی از اقتصاد ترکیه در واردات را شکل دهد. ایرانی ها در تعطیلات و تورهای مسافرتی ترکیه همیشه نفر اول بودند و حتی در ترکیه اقدام به خرید خانه و زمین کرده اند.
ایران در سال 2018 نزدیک به 7 میلیارد دلار صادرات به ترکیه داشته که عدد کمی نیست.
آمار و ارقام نشان می دهند که ترکیه همیشه طرفدار نفت و سوخت های فسیلی ایران بوده است. ولی با این وجود محصولات دیگر را هم از ایران وارد می کند که در زیر می توان آن ها را مشاهده کرد.
- نفت و سوخت های فسیلی
- روی
- آلومینیوم
- کود
- آهن و فولاد
- مس
- نخ
- مواد آلی
- شیشه و محصولات شیشه ای
- پلاستیک و مانند آن
گمرک های فعال ایران برای صادرات به ترکیه
این آمار، آمار داده های جهانی است و آمار گمرک ایران هم خالی از لطف نیست. ایران از طریق گمرکات بازرگان، خوی، سرو و رازی با ترکیه داد و ستد می کند و تمامی این 4 گمرک مهم در آذربایجان غربی قرار دارند.
آمارهای گمرکات ایران در سال 98 به این صورت است:
- خرما
- لوله و پروفیل
- انگور – سیب زمینی – گل کلم – کیوی – هندوانه و دیگر محصولات
- پلی اتیلن و پلی استیرن
- اوره
- سنگ های ساختمانی
- خوراکی و فرآرورده های کشاورزی
- لوازم خانه و آشپزخانه
- ورقه های آلومینیومی و آهنی
- ظروف شیشه ای
سخن پایانی
سیاست های بین ایران و ترکیه کمی متشنج و ملتهب است. درست است که در ظاهر این دو کشور در صلح و دوستی به سر می برند و مشکلی با یدکدیگر ندارند اما ترکیه امروز، در فکر ساخت امپراطوری عثمانی دیروز است و نگاه های تهدید آمیزی هر از چند گاهی به خاورمیانه به خصوص ایران دارد. پس تا موقعی که شرایط این دو کشور از لحاظ سیاسی بحرانی نشده و همچنان آرام است، می توان تجارت خوبی را در قالب صادرات به ترکیه با این کشور داشت و سود خوبی هم در بر دارد زیرا ترکیه با ایران هم مرز بوده و این کشور به آب های آزاد و دریاهای مهم دنیا دسترسی دارد. پس فعلا و در این بازه زمانی فرصت خوبی برای تجار و بازرگانان ایرانی در پیش است که تجارت و مراوده خود با تجار ترکیه را گسترش دهند و ترکیه را به ایران از لحاظ مواد صنعتی و مواد آلی و غذایی وابسته کنند.